ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ

🔹 ਜਨਮ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ

ਜਨਮ: 13 ਨਵੰਬਰ 1780

ਸਥਾਨ: ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ)

ਪਿਤਾ: ਮਹਾਨ ਸਿੰਘ (ਸੁੱਕਰਚੱਕੀਆ ਮਿਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ)

ਮਾਤਾ: ਰਾਜ ਕੌਰ

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਸਰਬਲਾਹੀ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੋਗ ਕਾਰਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਤੇ ਨੀਤੀਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਨਾ ਬਣੀ।

⚔️ ਬਚਪਨ ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਫਤਿਹਾਂ

ਮਾਤਰ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਜੰਗ ਲੜੀ ਅਤੇ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।

🏰 ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ

ਸਾਲ 1799: ਲਾਹੌਰ ਜਿੱਤ ਕੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣਾ ਰਾਜ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ

ਸਾਲ 1801: ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ “ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸ਼ੇਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਕਰੀਬਨ 40 ਸਾਲ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।

🛡️ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਜੰਗਾਂ

ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਇਆ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ, ਇਟਾਲੀਅਨ, ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸੈਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰੱਖੇ।

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੰਗਾਂ:

ਕਾਬੁਲ ਅਤੇ ਕੰਦਹਾਰ ਤੱਕ ਫਤਿਹ

ਕੰਗੜਾ, ਜੰਮੂ, ਪੇਸ਼ਾਵਰ, ਹਜ਼ਾਰਾ ਤੇ ਜਿੱਤ

1823 ਦੀ ਤੰਗੀ ਜੰਗ (ਅਫਗਾਨਾਂ ਖਿਲਾਫ)

🕌 ਧਰਮ ਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਪਾਸੇ ਯੋਗਦਾਨ

ਹਰਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ (ਸੋਣੇ ਦੀ ਗਿੰਬਦ): ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਨਾਲ ਚੜਵਾਇਆ

ਮੁਲਾਂ, ਪੰਡਿਤਾਂ, ਤੇ ਫਕੀਰਾਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਨ

ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਮਾਨ, ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ

🏛️ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਇਨਸਾਫੀ ਪ੍ਰਬੰਧ

ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਘੱਟ ਸੀ

ਕਰਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੀ

ਜਮੀਨ ਦੀ ਮਾਪ ਤੇ ਕਦਰ ਮੁਤਾਬਕ ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਸੀ

ਪਹਿਲਾ ਲੀਡਰ ਜਿਸ ਨੇ ਅਫਗਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਕਾਬੁਲ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਫੈਲਾਇਆ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਹਿਸ਼ਨੁਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ

ਸੰਪੂਰਨ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਇੱਕਤ੍ਰ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਰੱਖੀ

ਮੌਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ: 27 ਜੂਨ 1839

ਸਥਾਨ: ਲਾਹੌਰ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1849 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।

🏵️ ਵਿਰਾਸਤ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ “ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਿੰਘਾਸਨ” ਅਤੇ "Sher-e-Punjab" ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਅੱਜ ਵੀ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਮਾਰਕ, ਜੀਵਨੀਆਂ, ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ

ਲਾਹੌਰ ਕਿਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਅੱਜ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮਹਾਨ ਰਾਜਾ ਸਨ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਐਸੇ ਨਾਇਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਧਰਮਾਂ ਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਲੰਦ ਰਾਜ ਦੀ ਨੀਵ ਰੱਖੀ।